انواع کالای وارد شده یا صادر شده به گمرک
در زمان ترخیص کالا از گمرک کشور چه برای صادرات و چه برای واردات، کالا مورد ارزیابی ماموران گمرک قرار می گیرد. یکی از مواردی که در ارزیابی کالا به آن دقت زیادی می شود نوع کالا است. در این مرحله بررسی می شود که کالا مجاز است، ممنون است یا قاچاق.
بنابر قوانین کشور ایران کالاهای وارداتی با صادراتی به 5 دسته زیر تقسیم می شوند.
- کالای مجاز
- کالای مشروط
- کالای غیر مجاز
- کالای ممنون
- کالای قاچاق
همچنین در قانون تبصره هایی برای نوع کالاهای صادراتی و وارداتی آمده که دانستن آنها برای فرد یا شرکت وارد یا صادر کننده بسیار مفید و حتی ضروری است. برای دسترسی سریع تر شما، ما مهمترین آنها را در این مقاله بیان می کنیم. بنابراین ادامه مقاله را مطالعه بفرمایید.
لازم به ذکر است در کلاس های آموزش واردات و صادرات کالا تمامی این نکات آموزش داده می شود. پس قبل از شروع تجارت، حتما به این کلاس ها مراجعه کنید.
کالای مجاز:
کالای مجاز می تواند مانند کالای ممنون اجازه ورود پیدا نکند. و صاحب آن مجبور به برگرداندن کالا به کشور مبدا شود، یا حتی کالا ضبط یا معدوم گردد. این امر برای کالای مشروط هم نیز ممکن است اتفاق بیفتد.
کالای موضوع واردات مجاز ممکن است به دلایل زیر قابل ترخیص نباشد:
- اگر به هر دلیل ثبت سفارش انجام نگیرید.
- مطابق استاندارد های اجباری نباشد. (فاقد ویژگی های ایمنی فنی)
- از لحاظ بهداشتی ایراد داشته باشد.
- با ضوابط مربوط به محیط زیست تطبیق پیدا نکند.
- کالا از مبدایی که واردات از آنجا به کشور ممنوع باشد، صادر شده باشد.
- ساخت یا تولید کشور یا کشورهایی باشد که به موجب قانون به عنوان مبادی ممنوع شناخته می شود.
- کالا دارای علایم، نشانه ها، نوشته ها یا آدرسی روی خودِ کالا یا بسته بندی آن باشد که مصرف کننده داخلی را نسبت به مبدا ساخت اقفال کند.
- کالا دارای علایم، نشانه ها و تصاویری باشد که با موازین شرعی، ملی، فرهنگی، امنیتی، اخلاقی، … مقایر باشد.
– صرف مجاز بودن واردات کالا برای اینکه کالایی امکان ترخیص از کمرگ را پیدا کند کافی نیست. زیرا باید الزامات قانونی مانند ثبت سفارش، رعایت ظوابط استاندارد، بهداشت و ایمنی کالا، … رعایت شده باشد.
– اگر به همراه کالای مجاز اظهار شده، کالای دیگری باشد که اظهار نشده، در اسناد تسلیمی به گمرک نامی از آن ذکر نشده و همچنین از نوع کالای اظهار شده نمی باشد، در چنین موقعیتی کالای اضافی حتی در صورت مجاز بودن، به عنوان قاچاق گمرکی محسوب شده و ضبط می گردد. علاوه بر این حداقل دو برابر ارزش کالا نیز باید جریمه پرداخت شود. (بند ج ماده 113 قانون گمرک)
مطالعه بیشتر: مراحل ترخیص کالا از گمرک کشور
کالای ممنون:
کالای ممنوع ممکن است مانند کالای مجاز برای ورود قطعی اظهار شود.
کالای ممنوع درصورت رفع ممنوعیت (به موجب قانون یا تصویب نامه دولت) ممکن است مانند کالای مجاز برای واردات قطعی با ثبت سفارش و رعایت ضوابط مربوط به استاندارد های ملی، بهداشتی و ایمنی، … و پس از گذراندن فرآیند ترخیص با صدور پروانه گمرکی از گمرک مرخص می شود.
کالای ممنون درصورتی که با نام و مشخصات کامل و درست برای ورود قطعی اظهار شود، گمرک از ترخیص آن خودداری نموده. افزون براین به صاحب کالا یا نماینده قانونی آن به طور کتبی اخطار می کند تا خداکثر ظرف 3ماه نسبت به اعاده کالا از کشور اقدام نماید.
در غیر این صورت کالا ضبط و مراتب به صاحب کالا یا نماینده قانونی آن ابلاغ می شود. اگر صاحب کالا ظرف 2 ماه از تاریخ ابلاغ ضبط به دادگاه صالحه دادخواست تسلیم ننماید کالا به ضبط قطعی دولت در می آید.
اما درصورت تسلیم دادخواست به دادگاه صالحه ظرف 2 ماه از تاریخ ابلاغ ضبط و اعلام مراتب ظرف 15 روز از تاریخ تسلیم دادخواست به گمرک، کالا تا صدور حکم قطعی دادگاه نگهداری و بعد از ابلاغ رای مطابق مفاد آن اقدام می شود. (ماده 105 قانون گمرک).
کالای ممنون برخلاف تصور الزاما قاچاق محسوب نمی شود. زیرا قاچاق حاصل عمل مرتکب است، خواه کالا ممنوع، مجاز یا مشروط باشد. ضمنا در هر مورد باید در قانون پیش بینی شده باشد.
مصادیق قاچاق در قانون گمرک برشمرده شده است. بنابراین اگر مورد یا مواردی را به عنوان قاچاق بخواهیم عنوان کنیم حتما باید حکم آن موجود باشد.
و در نهایت مبادرت به قاچاق (Smuggling) جرم محسوب می شود. همچنین باید موجب قانون پیش بینی شده باشد و در عین حال جریمه و پیگردهای آن طبق قانون اعمال می شود.
