مراحل ترخیص کالا از گمرک کشور

به آزادسازی قانونی هر نوع کالایی اعم از صادراتی یا وارداتی ترخیص کالا گفته می شود. در همه کشورها از جمله ایران کالاهایی که از مرزهای کشور عبور می کند، باید وارد گمرک شده تا به صورت قانونی و نه قاچاق، کالا وارد یا صادر شود. به عبارت دیگر برای ترخیص کالا باید به اداره گمرک کشور مراجعه کرد.

سپس با انجام مراحل اداری و ارائه استاد و مدارک مهم و ضروری اجازه واردات یا صادرات به فرد یا شرکت درخواست کننده داده می شود. انجام این مراحل پیچیدگی های خاص خود را دارد. اگر در امر ترخیص کالا جز افراد تازه کار هستید، پیشنهاد می کنیم حتما با یک شرکت معتبر در این زمینه مشورت کنید.

البته ما برای آشنایی شما از روند کلی ترخیص کالا، مراحل به اتمام رساندن آن را به صورت کلی در این مقاله بیان می کنیم. پس با تجارت طلایی ما همراه باشید.

ترخیص کالا از گمرک یعنی چه؟

ترخیص کالا از گمرک فرایندی است که در طی آن، کالا آزادسازی می‌شوند. در واقع ترخیص کالا از گمرک به معنای مجموعه مراحلی است که صادر کننده یا وارد کننده برای خروج محصول از گمرک باید طی نماید. باید اشاره داشت که نماینده قانونی اشخاص مذکور نیز امکان گذراندن مراحل را دارد. برای اطلاعات بیشتر در این خصوص، ترخیص کالا از گمرک: راهنمای جامع و قدم به قدم را بخوانید.

مراحل ترخیص کالا از گمرک چیست؟

کالاهایی که باید از گمرک ترخیص شوند، یا صادراتی بوده یا از خارج وارد ایران شده‌اند. برخی از مراحل ترخیص کالای وارداتی یا صادراتی از گمرک مشابه است؛ اما جهت آشنایی بیشتر، مراحل را به صورت مجزا در ادامه ذکر خواهیم کرد.

مراحل ترخیص کالای وارداتی از گمرک

کالاهای وارد شده از خارج از کشور، در اولین مرحله باید وارد گمرک شوند. در ادامه می‌توانید برای تنظیم اظهارنامه و ثبت اطلاعات کالا اقدام کنید. لیست مراحل و توضیحات تکمیلی در زیر ارائه شده است.

مرحله اول: انجام اقدامات اولیه و ورود کالا به گمرک

ابتدا در سایت ntsw.ir ثبت نام کرده و مجوز واردات را دریافت کنید. سپس می‌توانید کالای وارداتی سفارشی را وارد گمرک نمایید. اگر محصول با قوانین کشور ایران مغایرت داشته و برای مثال جزو کالاهای ممنوعه باشد، نمی‌توانید آن را ترخیص کنید. توجه داشته باشید که کالای مجاز اما غیر استاندارد هم به علت مضر بودن مورد تایید واقع نمی‌شود. پس از ورود کالا به گمرک، ابتدا باید برای دریافت پیش فاکتور یا پروفرما و اخذ مجوز ثبت سفارش بازرگانی اقدام کنید. همچنین می‌توانید برای تخصیص ارز پرونده تشکیل دهید.

مرحله دوم: تنظیم اظهارنامه و ورود اطلاعات در سامانه EPL

برای انجام امور گمرکی و فرایند ترخیص کالا، باید اطلاعات محصول را در یک سامانه خاص با نام پنجره واحد تجارت فرامرزی یا EPL ثبت کنید. نشانی سایت مذکور epl.irica.ir است. باید تمامی اطلاعات محصول را به صورت آنلاین در فرم‌های الکترونیکی سایت وارد کرده و تصاویر مدارک لازم را بارگذاری کنید. اطلاعات و مدارک مورد نیاز بر اساس نوع محصول و شرایط فرق دارد اما لیست مهم‌ترین موارد لازم به شرح زیر است:

• اطلاعات وارد کننده
• ارزش کالا
• تعداد دقیق کالا
• پس از ثبت اطلاعات در سایت EPL یک شماره کوتاژ دریافت خواهید کرد.

مرحله سوم: تعیین مسیر و فرآیند ترخیص کالا از گمرک

به طور کلی سه مسیر برای تعیین کردن در سامانه EPL وجود دارد که یکی از مسیرها به صورت سیستمی برای کالای ثبت شده، انتخاب خواهد شد. انواع مسیرها عبارت‌اند از:

• مسیر سبز: کالا نیاز به ارزیابی ندارد و به صندوق ارجاع داده می‌شود. بنابراین مرحله بازرسی کالا توسط کارشناس را نمی‌گذرانید.
• مسیر زرد: در این مسیر هم کارشناس به بازرسی و بررسی بسته‌ها نمی‌پردازد. اما اسناد و مدارک به دقت مورد بررسی قرار می‌گیرد. ممکن است از شما خواسته شده تا مجوزهای خاصی را دریافت کنید.
• مسیر قرمز: اگر برای کالا مسیر قرمز انتخاب شود، هم اسناد و هم کالا ارزیابی و بازرسی خواهند شد. به همین دلیل توصیه می‌شود برای کالای خود بیمه خریداری کنید تا در صورت آسیب دیدن در حین بازرسی، متحمل ضرر نشوید.

مرحله چهارم: ارزیابی کالا و اخذ مجوزهای ضروری

در این مرحله کالاها با اطلاعاتی که در سامانه EPL وارد کرده‌اید، تطبیق داده می‌شوند. اسناد و کالاهایی که مسیر ترخیص آن‌ها از گمرک زرد یا قرمز است، مورد ارزیابی دقیق قرار خواهند گرفت. در صورت درخواست کارشناسان، باید برای دریافت مجوزهای تعیین شده اقدام کنید. اگر کالای وارداتی استاندارد باشد، مجوز را دریافت کرده اما در غیر این صورت با مشکل مواجه می‌شوید.

مرحله پنجم: بررسی تعرفه و تطبیق نهایی کالا

پس از دریافت مجوزها، مجددا اظهارنامه کالا با اسناد مطابقت داده شده و مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. اگر مانعی برای ترخیص کالا از گمرک وجود نداشته باشد، کالا به صندوق ارجاع داده می‌شود.

مرحله ششم: پرداخت هزینه‌های ترخیص

در این مرحله لازم است هزینه ترخیص کالا را پرداخت کرده تا مجوز ترخیص را دریافت نمایید.

مرحله هفتم: دریافت مجوز بارگیری

در ادامه باید هزینه انبارداری را پرداخت کنید. سپس مجوز بارگیری در اختیار شما قرار داده می‌شود. پروانه سبز و مهر خروج را دریافت می‌کنید و پس از صدور بیجک انبار، کالا را خارج می‌نمایید.

مراحل ترخیص کالای صادراتی از گمرک

1. ابتدا اجازه ورود به گمرک را دریافت کرده و سپس کالاها را در گمرک انبار کنید.
2. در ادامه به سایت epl.irica.ir مراجعه کرده و اطلاعات کالاها را به ثبت برسانید.
3. سپس یکی از مسیرهای قرمز، زرد یا سبز برای کالای شما انتخاب می‌شود.
4. در ادامه کالایی که مسیر آن سبز است، وارد صندوق خواهد شد.
5. کالاهایی که مسیر آن‌ها زرد یا قرمز تعیین شده، باید مورد ارزیابی دقیق‌تر قرار گیرند.
6. کارشناسان کالاها را با اظهارات ثبت شده در سامانه EPL تطبیق داده و در صورت لزوم، کالا را به صورت فیزیکی بررسی می‌کنند.
7. در صورت نیاز باید برای دریافت مجوزهای لازم اقدام نمایید.
8. سپس امکان پرداخت هزینه‌های گمرک فراهم خواهد شد.
9. پس از پرداخت هزینه ترخیص کالا از گمرک و هزینه انبارداری، پروانه سبز دریافت خواهید کرد.
10. در ادامه می‌توانید برای بارگیری و خروج کالا از گمرک اقدام کنید. هنگام خارج کردن بار، فیش انبار را از انباردار بگیرید. فیش نشان دهنده این است که کالا به شما تحویل داده شده است.

طبق چارت مراحل ترخیص کالا از گمرک باید گفت که ثبت اطلاعات صحیح کالاها در سایت دور اظهاری یا EPL اهمیت زیادی دارد. همچنین باید روند ترخیص کالا از گمرک را به درستی طی کرده تا دچار مشکل نشوید. به همین دلیل می‌توانید از نماینده قانونی خود خواسته تا مراحل ترخیص کالا را به جای شما طی کند.

برای طی کردن مراحل ترخیص کالا از گمرک چقدر فرصت دارم؟

• کالاها تا سه ماه در انبار گمرک مانده و در صورت پرداخت هزینه تمدید، 2 ماه دیگر در انبار می‌مانند.
• در صورت عدم ترخیص در طی 3 الی 5 ماه پس از ورود کالا به انبار، کالا متروکه به حساب خواهد آمد.
• اگر دلیل متوقف شدن فرایند ترخیص کالا از گمرک، بروز مشکل در ارزیابی یا دستور اداره گمرک باشد، کالا متروکه حساب نمی‌شود.
• پس از صادر شدن سند ترخیص، یک ماه برای خارج‌ کردن کالا فرصت دارید. در صورت تمایل می‌توانید با پرداخت هزینه مهلت را بیشتر کنید.

مدارک لازم برای طی کردن مراحل ترخیص کالا از گمرک چیست؟

• از مهم‌ترین مدارک لازم می‌توان به مدارک هویتی و کارت بازرگانی صاحب کالا اشاره کرد.
• پیش فاکتور، قبض انبار، بارنامه و اظهارنامه ثبت شده در سایت epl.irica.ir نیز جزو موارد لازم است.
• همچنین باید از اعلامیه تامین ارز، مجوز ثبت سفارش و گواهی مبدا برخوردار باشید.
• ممکن است مدارک لازم بر اساس نوع کالای وارداتی یا صادراتی تا حدودی تغییر کند.
• واردات یا صادرات برخی از کالاها نیاز به مدارک بیشتر از جمله مجوزهای تعیین شده دارد.

نکات مهم در مراحل ترخیص کالا

تنظيم اظهارنامه

اظهارنامه فرمی است که بیشتر اطلاعات مربوط به کالا در آن درج می شود. اظهارنامه باید به گمرک تحویل داده شود. خوشبختانه درج و ارسال کردن اطلاعات به صورت الکتریکی برای متقاضیان فراهم شده است و باید به درگاه اینترنتی https://www.ntsw.ir مراجعه کنند.

برای ثبت اطلاعات به مدارکی نیاز دارید باید از قبل تهیه و آماده شده باشند. این مدارک شامل:

• کپی کارت بازرگانی معتبر (بار اول اصل کارت)
• قبض انبار، هنگامی که کالا به انباردار گمرک تحویل داده می شود ، برای صاحب کالا یک رسید صادر می شود.
• بارنامه
• ترخیصیه
• گواهی مبدأ
• فاکتور خرید
• اعلامیه تأمین ارز یا نامه برات (در صورتی که روش پرداخت اعتبار اسنادی یا برات باشد)
• پروفورما
• مجوز ثبت سفارش
• لیست عدلبندی
• بیمه نامه گمرکی
• کاتالوگ و بروشور (درصورت نیاز)
• مجوزهای قانونی جهت ترخیص کالا از قبیل گواهی بهداشت، استاندارد، انرژی اتمی، قرنطینه نباتی و سایر (هرکدام از این مجوز ها بستگی به نوع کالا دارد)
• وکالتنامه رسمی، کارت حق العملکاری (حسب مورد)

با داشتن این مدارک، به راحتی می توانید به سایت مدنظر مراجعه کرده و اظهارنامه را تنظیم کنید. در این مرحله بلغی به عنوان حقوق ورودی باید پرداخت کنید. در پایان از طرف سامانه یک شماره سریال و یک شماره عطف برای شما ارسال می شود.

دریافت کوتاژ در دایره احراز هویت و تعیین مسیر

بعد از ارسال اظهارنامه، کالا به گمرک اظهار داده می شود و سپس باید اظهارنامه توسط اداره گمرک بررسی و تایید شود. درصورتی تایید اظهارنامه، شماره ثبت یا کوتاژ برای شما ارسال می گردد. کوتاژ به شماره ثبت شده برای هر اظهارنامه در گمرک گفته می شود.

بعد از ارسال شماره کوتاژ، گمرک باید شرکت یا فرد وارد کننده یا صادر کننده را تایید کند. فرد یا شرکتِ صاحب کالا فردی است که تمامی اسناد به نام او صادر شده است. ارزیابی و تایید کالا و اطلاعات از سه روش و از طریق انتخاب در سیستم مدیریت ریسک انجام می شود.

این سه روش شامل مسیر سبز، مسیر زرد و مسیر قرمز می باشد. در مسیر قرمز ارزیابی به صورت مفصل تر و سخت تر انجام می شود.

یادتان باشد در هر مرحله ای که به مشکل برخوردید، با شرکت های معتبر ترخیص کالا مشورت کنید. یا قبل از اقدام به ترخیص کالا به کلاس های آموزش صادرات یا واردات کالا مراجعه کنید.

کنترل و ارزیابی کالا

در این مرحله تمامی اطلاعات مربوط به کالا و صاحب آن براساس انتخاب هریک از مسیرهای بالا، مورد بررسی و ارزیابی قرار می گیرد. اگر این اطلاعات به تایید ماموران گمرک برسد، کالا بر اساس روش های مختلف باید تعیین ارزش شود.

اخذ مجوزهای لازم

سپس مجوزهایی با توجه به نوع کالا، توسط سیستم و کارشناس مربوطه تعیین می شود که صاحب کالا باید اقدام به اخذ آنها کند. مجوزهایی مانند: استاندارد، بهداشت، قرنطینه ، مخابرات، تجهیزات پزشکی، جهاد، … .

بررسی تعرفه و تطبیق کالا توسط کارشناس سرویس

پس از اخذ مجوزهای لازم، کارشناس سرویس با بررسی نهایی تعرفه و اسناد، تایید نهایی را برای وارد یا خارج کردن کالا صادر می کند.

انبار داری، بارگیری و خروج کالا از گمرک

برای به اتمام رساندن مراحل ترخیص کالا از گمرک باید برای شما پروانه صادر شود و اظهارنامه مهر و موم شود. برای این کار ابتدا باید به صندوق رفته و مبلغی را که از سوی گمرک مشخص شده را واریز نماید.

سپس به قسمت صدور پروانه و دفتر کل انبارها مراجعه کرده تا پروانه صادر شده را تحویل بگیرید. درنهایت به درب خروج گمرک رفته تا کالا را ترخیص نمایید.

لازم به ذکر است اگر کالای شما یک کالای وارداتی باشد، با صدور پروانه برای شما شماره و کد شناسایی صادر می شود. شما با این کد می توانید در تمام بازارهای کشور فعالیت کنید.

مطالعه بیشتر: ترخیص کالا چیست؟ مدارک مورد نیاز ترخیص کالا از کمرگ

شرکت تجارت طلایی از معتبرترین شرکت های در امور صادرات و واردات کالا می باشد که شما را از صفر تا صد واردات کالا، صادرات کالا و ترخیص کالا یاری می کند.

نتیجه‌گیری

مراحل ترخیص کالا از گمرک تا حدودی بر اساس نوع کالای وارداتی یا صادراتی فرق دارد. یکی از مهم‌ترین مراحل ترخیص کالا، ثبت اطلاعات محصول در سامانه epl.irica.ir است. در ادامه کارشناسان به تطبیق کالاها با اظهارات پرداخته و در صورت نیاز، از شما درخواست دریافت مجوز خواهند کرد. پس از آماده سازی تمامی مدارک لازم و در صورت رعایت قوانین، موفق به خارج کردن محصول از گمرک خواهید شد. برای استفاده از خدمات ترخیص تجارت طلایی با ما در ارتباط باشید.